"In feite ben ik autodidact aquarellist."
Ik kocht laatst een boek over aquareltechnieken van een aquarellist die ik ontzettend goed vind. Mastering Atmosphere and Mood in Watercolor van Joseph Zbukvic. Het was de eerste keer dat ik een boek over de aquareltechniek kocht. In feite ben ik autodidact aquarellist. Op de kunstacademie hebben we namelijk nooit met waterverf gewerkt. In het eerste jaar werkten we met acrylverf en na een paar maanden kwam de olieverf waar we allemaal ook ons uiteindelijke eindexamenwerk mee geschilderd hebben.
"Vanaf de eerste streek op het papier was ik zo blij als een kind."
Na mijn eindexamen kon ik al vrij snel samenwerken met de Haagse galerie Kunstzaal van Heijningen aan het Noordeinde en het kwam eigenlijk door deze galeriehouder, Leo van Heijningen, dat ik de aquarelverf ontdekte. “Kun jij voor de volgende tentoonstelling iets met waterverf maken? Olieverfschilderijen vragen de toeschouwer om afstand te nemen en daarvoor is tijdens deze tentoonstelling geen ruimte, omdat we veel beelden gaan exposeren.”
Ik kocht een penseel, aquarelblock en twee tubes: sepia en pruisisch blauw. Vanaf de eerste streek op het papier was ik zo blij als een kind. Ik schilderde het hele block vol en bracht een selectie daarvan naar de lijstenmaker. De galeriehouder verkocht ze allemaal binnen een week.
Zbukvic laat aan de hand van een zelf ontworpen klok zien hoe nat het papier zou moeten zijn voor een volgende laag en hoe nat de aquarelverf aangelengd dient te zijn. Transparantie, scherpte, dekking en verzadiging zit hem natuurlijk niet alleen in de pigmenten, maar meer in de afgestemde verhoudingen van verf en water. Ik pas deze eigenschap van de verf altijd al intuïtief toe, net zoals het spreken van een taal die ik goed beheers, daar hoef ik ook nauwelijks bij na te denken. Ik vond het dus interessant om de complexe techniek via deze klok eens onder de loep te nemen. De linker helft van de klok geeft de stadia aan van het papier – van nat tot droog. De rechter helft geeft de substantie aan van de verf. De twee wijzers verwijzen naar hoe dun of dik de verf was toen deze op nat, vochtig of droog papier werd aangebracht. In het stappenplan met foto’s komt deze klok telkens opdoemen zodat je een helder beeld krijgt van de aanpak in alle stadia van de aquarel van Zbukvic.
"Het is goed om de mogelijkheden binnen de techniek zo nu en dan op de spits te drijven als het onderwerp dat toelaat."
Ik vond het heel interessant om eens uitgebreid aandacht te besteden aan deze techniek. Het was niet makkelijk, omdat ik tijdens m’n gevoelsmatige aanpak alle stadia moest gaan benoemen en dat gaf iets geforceerds. Maar ik ontdekte wel wat er nog meer te halen valt uit de aquarelverf en ben er weer verder mee gekomen. Het is goed om de mogelijkheden binnen de techniek zo nu en dan op de spits te drijven als het onderwerp dat toelaat.
Ik heb tijdens deze ontdekkingen wat notities voor mezelf gemaakt en heb het boek daarna ook weer losgelaten. Ik voelde vrij snel dat het voor mij belangrijk is om vast te stellen wat ik uit zo’n boek haal en vervolgens verder te gaan met mijn eigen ontdekkingsreis in de aquareltechniek. De kennis uit een boek is interessant om hier en daar toe te passen, maar de kennis die ik opdoe tijdens het “spel” met de verf leeft, en beweegt mee met wat mij aantrekt in de onderwerpen die ik schilder.
Klik hier om uitnodigingen te ontvangen voor mijn tentoonstellingen.
